Bazylika w Wiślicy jest jednym z najstarszych zabytków architektury w Polsce, a historia samej osady sięga IX/X wieku. Wiślica prawdopodobnie już w tym czasie stanowiła silny ośrodek gospodarczy i polityczny. Z tego okresu nie zachowały się jednak żadne przekazy. Jest natomiast pewne, że Wiślica przeżyła rozkwit pod panowaniem najpierw księcia Henryka Sandomierskiego, a później Kazimierza Sprawiedliwego. Z czasów panowania tego ostatniego (ok. poł. XII w.) pochodzi właśnie bezcenna posadzka krypty wiślickiej kolegiaty, we wnętrzu tzw. pierwszej kolegiaty.

BAZYLIKA KOLEGIACKA NARODZENIA NMP ORAZ MUZEUM REGIONALNE W WIŚLICY, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2012) CC BY SA 3.0

Budowla, którą obecnie możemy podziwiać, to już bowiem trzecia świątynia w tym miejscu, ufundowana tym razem przez króla Kazimierza Wielkiego w XIV wieku, w jej podziemiach natomiast znajdują się pozostałości dwóch poprzedzających ją budowli. Podziw budzi technika, w jakiej została wykonana posadzka: jej twórca w miękkim podłożu masy jastrychowej wycinał postacie, a wyżłobienia wypełniał utartym węglem drzewnym wymieszanym z gipsem. Zarówno w bazylice, jak i w Muzeum Regionalnym w Wiślicy znajduje się wiele znaczących zabytków z XI–XV wieku.

Autor: Joanna Nowostawska-Gyalókay, Małopolski Instytut Kultury w Krakowie (2013)

Licencja CC-BY-SA 3.0