zabytek
Tagi
Fotografie
Ładuję zdjęcia z serwisu Flickr
Sucha Beskidzka jest położona w dolinie Skawy, pomiędzy grzbietami Beskidu Makowskiego, Małego i Żywieckiego. Lokowana na prawie niemieckim w 1405 r., otrzymała prawa miejskie w 1896 r.
Początkowo Suchą władał ród Strzałów, natomiast na przełomie XV i XVI w. – Słupskich. W połowie XVI w., poprzez mariaż z córką Stanisława Słupskiego, dziedzicem wsi został złotnik krakowski Gaspar Castiglione vel Kasper Suski. W 1554 r. wzniósł on kamienno-drewniany dwór obronny. Jego potomkowie, zadłużeni u Komorowskich, sprzedali majątek w 1608 r. Nowy właściciel Suchej, Piotr Komorowski, rozbudował dwór, nadając mu charakter okazałej rezydencji w stylu renesansowym. W połowie XVII w. majątek na dwa stulecia stał się własnością Wielopolskich. Dzięki Annie z Lubomirskich Wielopolskiej ok. 1708 r. zamek został powiększony i zmodernizowany. W 2. poł. XIX w. należał do Branickich, a w latach 20. i 30. XX w. do Tarnowskich. W czasie wojny wyposażenie zamku oraz biblioteka uległy rozproszeniu.
Po wojnie zamek w Suchej był m.in. siedzibą szkoły i nadleśnictwa. W 1996 r. kompleks zamkowy przejął samorząd lokalny. Obecnie w zamku mieści się Muzeum Miejskie, Miejski Ośrodek Kultury – Zamek i Galeria Sztuki, Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii oraz restauracja i hotel „Kasper Suski”.
Zbudowane z kamienia i cegły założenie zamkowe składa się z trzech skrzydeł, tworzących otwarty na wschód dziedziniec. Otaczają go dwukondygnacyjne, arkadowe krużganki piętrowego skrzydła południowego i zachodniego z narożnymi loggiami oraz parterowe skrzydło północne. Bryła zamku jest urozmaicona czterema wieżami, w tym jedną zegarową. Obramienia okien, drzwi oraz cokoły i łuki arkad zostały wykonane z piaskowca; na niektórych detalach zachowały się herby właścicieli zamku.
W zamkowych wnętrzach warto obejrzeć okazałą Salę Rycerską i kaplicę w wieży zegarowej, a także zbiory Muzeum Miejskiego, mieszczącego się na piętrze skrzydła południowego. Salę Rycerską nakrywa strop belkowy, a zdobi okazały, kamienny, późnorenesansowy kominek z herbami Piotra Komorowskiego (Korczak) i jego żony Katarzyny Przerębskiej (Nowina). Kaplicę znajdującą się na piętrze wieży zegarowej nakrywa sklepienie w formie kapy, a na ścianach widoczne są fragmenty polichromii.
Od strony południowej zamek otacza ogród w stylu angielskiego parku krajobrazowego. Na terenie parku w Domu Ogrodnika mieści się Izba Regionalna Towarzystwa Miłośników Ziemi Suskiej oraz neogotycka oranżeria.
Tekst: B. Sanocka (2008)
Licencja CC-BY-SA 3.0
Powiat suski
Autor: Marta Michałowicz – Kubal
Wydawnictwo: APLA, zdjęcia Grzegorz Kubal, 95, [1] s., [11] s. tabl. kolor., bibliogr. s. 89 – 93 ; 21 cm, (Seria: Panorama Powiatów – Województwo Małopolskie)
Miejsce wydania: Krosno, 2002
„Mały Wawel”- pomnik dziejów miasta
Autor: Barbara Woźniak
Publikowany: Rocznik Babiogórski,Tom 8, Rok 2006, s. 95-112, red. Wiesław A. Wójcik, wydawca: Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich, Babiogórski Park Narodowy: Zawoja, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Wierchy”, 2006
Krajobraz kulturowy Polski : Województwo Małopolskie
Red.: Janusz Bogdanowski
Wydawnictwo : Stowarzyszenie „Kultura i Natura” im. Jana Gwalberta Pawlikowskiego, Wydawnictwo VADEMECUM, druk: Drukarnia Skleniarz, 240 s., [8] s. tabl., [1] k. mapa luz. : il. ; 23 cm. – (Biblioteka Stowarzyszenia „Kultura i Natura” ; t. 1)
Miejsce wydania : Kraków, Warszawa, 2001
Biblioteka j. w. hrabiów Branickich w Suchy
Autor: Michał Żmigrodzki
Wydawnictwo: (kopia manuskryptu), dot. biblioteki zamkowej
Miejsce wydania: Sucha, 1884
Mały Wawel. Sucha Beskidzka
Autor: Barbara Woźniak
Wydawnictwo: Urząd Miejski w Suchej Beskidzkiej
Miejsce wydania: Sucha Beskidzka, 2005
Budownictwo obronne i rezydencjonalne powiatu wadowickiego. Katalog
Autor: Mateusz Porębski
Wydawnictwo: Centrum Kultury, Sportu i Turystyki w Kalwarii Zebrzydowskiej
Miejsce wydania: Kalwaria Zebrzydowska, 2009
Dzieje Biblioteki Branickich i Tarnowskich w Suchej
Autor: Helena Małysiak
Publikowany: Karta Groni, nr XIII, R. 1985, s. 128-144
Biblioteka Branickich i Tarnowskich w Suchej
Autor: Helena Małysiak
Wydawnictwo: Beskidzka Oficyna Wydawnicza BTSK (Beskidzkiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego)
Miejsce wydania: Bielsko-Biała, 1986
Sucha Beskidzka. Wczoraj i dziś
Autor: Marcin Leśniakiewicz, Barbara Woźniak
Wydawnictwo: Urząd Miejski w Suchej Beskidzkiej, druk i oprawa: Wydawnictwo i Drukarnia
Miejsce wydania: Sucha Beskidzka, 2005
Suski zamek jako centrum lokalnej i regionalnej przestrzeni społeczno- kulturowej z perspektywy historycznej
Autor: Jerzy Henryk Harasimczyk
Publikowany: Rocznik Babiogórski, R. 1: 1999, s. 67-83
Ziemia suska
Autor : Kazimierz Szwajca
Wydawnictwo : Kraków : Wojewódzki Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki : Wydaw. Artystyczno-Graficzne. – 59 s., [44] s. tabl. : il. ; 20×21 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1966
Sucha Beskidzka
Red.: Józef Hampel, Feliks Kiryk
Wydawnictwo: Secesja
Miejsce wydania: Kraków, 1998
Dokumenty pergaminowe z zbiorach Biblioteczno- Muzealnych HR. Tarnowskich w Suchej
Autor: Józef Seruga
Wydawnictwo: wydał Juliusz hr. Tarnowski
Miejsce wydania: Kraków, 1936
Dzieje „państwa” suskiego pod Babią Górą od XIV do końca XIX wieku
Autor: Józef Grzybek
Wydawnictwo: Towarzystwo Miłośników Ziemi Suskiej (Seria: Biblioteka Suska)
Miejsce wydania: Sucha Beskidzka, 1997
hasło: Sucha
Publikowany: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, T. 11, wyd. z zasiłku kasy pomocy dla osób pracujących na polu naukowem imienia D-ra Mianowskiego, (przedruk), Warszawa, 1890, s. 526-527
Wersja cyfrowa publikacji
Zamki i pałace na turystycznych szlakach
Autor: Edward Wieczorek
Wydawnictwo: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej
Miejsce wydania: Katowice, 1992
Zamki i pałace Polski Południowej
Autor: Anna Semerjak, Aleksander Samerjak
Wydawnictwo: Annagraf
Miejsce wydania: Rudawa, 1999
Pałace i zamki w Polsce. Dawniej i dziś
Autor: Krystyna Stępińska
Wydawnictwo: Krajowa Agencja Wydawnicza
Miejsce wydania: Warszawa, 1977
Dwór murowany w Polsce w wieku XVI (wieża, kamienica, kasztel)
Autor: Teresa Jakimowicz
Wydawnictwo: Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wydział Nauk o Sztuce, PWN, (Seria: Prace Komisji Historii Sztuki, T. X)
Miejsce wydania: Warszawa-Poznań, 1979
Zabytki na trasach turystycznych województwa krakowskiego
Red. : Janusz Smólski
Wydawnictwo : Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa – Książka – Ruch”, [120] s., [1] k. tabl. złoż : fot., il., mapa ; 30 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1975
Atlas zabytków architektury w Polsce
Autor: Jerzy Zygmunt Łoziński, Adam Miłobędzki
Wydawnictwo: „Polonia”
Miejsce wydania: Warszawa, 1967
Zamki i dwory obronne ziemi krakowskiej
Autor: Marian Kornecki
Wydawnictwo: Wydział Kultury Prezydium WRN w Krakowie. Wojewódzki Konserwator Zabytków
Miejsce wydania: Kraków, 1966
Katalog zabytków sztuki w Polsce : T. 1: Województwo Krakowskie, [1] Tekst, [2] Ilustracje
Red. : Jerzy Szablowski
Wydawnictwo : Państwowy Instytut Sztuki. Dział Inwentaryzacji Zabytków
Miejsce wydania : Warszawa, 1953
Duchy polskie czyli krótki przewodnik po nawiedzanych zamkach, dworach i pałacach
Autor: Bogna Wernichowska, Maciej Kozłowski
Wydawnictwo: PTTK “Kraj”
Miejsce wydania: Warszawa, 1983.
Zamki i ich tajemnice. Przewodnik
Autor: Tomasz Jurasz
Wydawnictwo: Iskry
Miejsce wydania: Warszawa, 1972
Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, z. 7: Województwo Krakowskie
Autor: Marian Kornecki, Andrzej Fischinger, Lepiarczyk Józef, Tadeusz Chrzanowski
Wydawnictwo: Ministerstwo Kultury i Sztuki, Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków, Ośrodek Dokumentacji Zabytków, PWN
Miejsce wydania: Warszawa, 1971
Sztuka Ziemi Krakowskiej
Autor : Tadeusz Chrzanowski, Marian Kornecki
Wydawnictwo : Wydawnictwo Literackie, 743, [1] s. : il. ; 25 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1982
dostępny
adres: ul. Zamkowa 1, 34-200 Sucha Beskidzka
gmina: Sucha Beskidzka
powiat: suski
GPS: N: 49° 44′ 25″, E: 19° 35′ 19″
gospodarz: Muzeum Miejskie w Suchej Beskidzkiej
www: http://www.muzeum.sucha-beskidzka.pl/
e-mail: [email protected]
telefon: 33 874 26 05