KOŚCIÓŁ PW. ŚW. JANA CHRZCICIELA W ORAWCE, fot. M. Jałoszyńska (MIK, 2016) CC BY SA NC ND

kościół drewniany

Kościół rzymskokatolicki z Łososiny Dolnej w Sądeckim Parku Etnograficznym w Nowym Sączu
KOŚCIÓŁ RZYMSKOKATOLICKI Z ŁOSOSINY DOLNEJ W SĄDECKIM PARKU ETNOGRAFICZNYM W NOWYM SĄCZU, fot. K. Pachla-Wojciechowska (MIK, 2012) CC BY SA 3.0
Kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej w Trybszu
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. ELŻBIETY WĘGIERSKIEJ W TRYBSZU, fot. M. Łuczak (2010) ©

Spiska wieś Trybsz powstała przypuszczalnie w drugiej połowie XIV w., jednak pewną datą potwierdzającą jej istnienie jest rok 1589, kiedy została wymieniona w dokumencie sprzedaży klucza niedzickiego.

Kościół pw. Wszystkich Świętych w Ptaszkowej
KOŚCIÓŁ PW. WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH W PTASZKOWEJ, fot. M. Klag (MIK, 2008) CC BY SA 3.0

Ptaszkowa to miejscowość malowniczo położona na Sądecczyźnie, u podnóży Beskidu Niskiego. Od pobliskiego Grybowa dzieli ją zaledwie kilka kilometrów. Początki wsi datowane są na XIV w.

Kościół pw. św. św. Piotra i Pawła w Lachowicach
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. ŚW. PIOTRA I PAWŁA W LACHOWICACH, fot. M. Klag (MIK, 2008) CC BY SA 3.0

Lachowice położone są na pograniczu Beskidu Żywieckiego i Beskidu Małego, na zachód od Suchej Beskidzkiej. Jest to duża wieś, której zabudowania rozciągają się wzdłuż doliny potoku Lachówka oraz przebiegającej tędy linii kolejowej.

Opactwo oo. Cystersów i kościół św. Bartłomieja w Mogile (Kraków)
OPACTWO OO. CYSTERSÓW I KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2005) CC BY SA 3.0

Cystersów do podkrakowskiej Mogiły sprowadził biskup krakowski Iwo Odrowąż ok. 1225 r. Wkrótce potem rozpoczęli oni budowę kościoła pw. św. Wacława.

Kościół parafialny pw. św. Marcina w Grywałdzie
KOŚCIÓŁ PARAFIALNY PW. ŚW. MARCINA W GRYWAŁDZIE, fot. M. Klag (MIK, 2003) CC BY SA 3.0

Położony niezwykle malowniczo w śródgórskiej kotlinie Grywałd otacza od zachodu masyw Lubania, a od południa – pienińskie szczyty. Na wyniosłym wzgórzu góruje ponad wsią, otoczony drzewami drewniany kościółek.

Zespół dworski w Łopusznej
ZESPÓŁ DWORSKI W ŁOPUSZNEJ, fot. M. Klag (MIK, 2001) CC BY SA 3.0

Łopuszna, znana przede wszystkim z pięknego, drewnianego kościółka, leży nad Dunajcem, w niewielkiej odległości od Nowego Targu. Źródła historyczne podają, iż w 1575 r. wieś otrzymał od króla Stefana Batorego Walerian Poradowski za odwagę wykazaną na polu bitwy.

Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Orawce
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. JANA CHRZCICIELA W ORAWCE, fot. M. Klag (MIK, 2000) CC BY SA 3.0

Górna Orawa była zasiedlana w 2. poł. XVI i na początku XVII w., kiedy znajdowała się w granicach państwa węgierskiego. W 1585 r. nastąpiła lokacja wsi Orawka na prawie wołoskim. Początki tutejszej parafii wiążą się z osobą ks. Jana Szczechowicza.

Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie
NADWIŚLAŃSKI PARK ETNOGRAFICZNY W WYGIEŁZOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2000) CC BY SA 3.0

Skansen w Wygiełzowie prezentuje kulturę ludową z terenów położonych na zachód od Krakowa, aż po historyczną granicę ze Śląskiem na rzece Przemszy. Na powierzchni ok. czterech hektarów rozmieszczono ponad dwadzieścia obiektów budownictwa drewnianego oraz towarzyszącej im małej architektury.

Kościół pw. św. Michała Archanioła w Szalowej
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. MICHAŁA ARCHANIOŁA W SZALOWEJ, fot. M. Klag (MIK, 2000) CC BY SA 3.0

W Beskidzie Niskim, u podnóża Góry Maślanej położona jest niewielka wieś Szalowa. Lokowano ją prawdopodobnie w XIII w. na prawie niemieckim. W XV i XVI w. należała do rodziny Szalowskich herbu Strzemię, którzy byli arianami i przy swym dworze w Szalowej przypuszczalnie wznieśli zbór.

Zabudowa miejska Lipnicy Murowanej
ZABUDOWA MIEJSKA LIPNICY MUROWANEJ, fot. M. Klag (MIK, 2000) CC BY SA 3.0

Lipnica Murowana, leżąca na Pogórzu Wiśnickim, rozwinęła się w okresie średniowiecza dzięki położeniu przy węgierskim szlaku handlowym. Lokacji miasta na prawie średzkim dokonał w 1326 r. król Władysław Łokietek.

Kościół pw. św. św. Filipa i Jakuba Apostołów w Sękowej
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. ŚW. FILIPA I JAKUBA APOSTOŁÓW W SĘKOWEJ, fot. M. Klag (MIK, 2007) CC BY SA 3.0

Położona w Beskidzie Niskim, u podnóża Magury Małastowskiej wieś Sękowa została lokowana przez króla Kazimierza Wielkiego w 1346 r., który uposażył również tutejszą parafię. Zachowany do dzisiaj, drewniany kościół zbudowano ok. 1520 r.

MAŁOPOLSKI INSTYTUT KULTURY W KRAKOWIE, ul. 28 lipca 1943 17c, 30-233 Kraków, tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75, NIP: 675 000 44 88 | Projekt i wykonanie | Polityka prywatności