KOŚCIÓŁ PW. ŚW. JANA CHRZCICIELA W ORAWCE, fot. M. Jałoszyńska (MIK, 2016) CC BY SA NC ND

Wisła

Kościół sióstr Norbertanek w Krakowie
KOŚCIÓŁ SIÓSTR NORBERTANEK W KRAKOWIE, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2015) CC BY SA 3.0
Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie
MUZEUM SZTUKI I TECHNIKI JAPOŃSKIEJ MANGGHA W KRAKOWIE, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2015) CC BY SA 3.0
Zespół zabudowań podworskich w Bobrku
ZESPÓŁ ZABUDOWAŃ PODWORSKICH W BOBRKU, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2014) CC BY SA 3.0
Kościół pw. św. Bartłomieja w Krakowie
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2009) CC BY SA 3.0

Nieopodal Wisły, wśród wysokich bloków osiedla Podwawelskiego stoi niewielki kościół. Otoczony drzewami, oddzielającymi go od pobliskiej, ruchliwej ulicy Konopnickiej, zaskakuje przybyszów swoim widokiem i panującym tu niezwykłym spokojem.

Kościół i klasztor oraz szpital Zakonu Bonifratrów w Krakowie
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR ORAZ SZPITAL ZAKONU BONIFRATRÓW W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2009) CC BY SA 3.0

Na krakowskim Kazimierzu, nieopodal Wisły znajdują się zabudowania kościoła, klasztoru oraz szpitala Bonifratrów. Klasztor i kościół należały wcześniej do Zakonu Trójcy Świętej.

Kościół pw. Najświętszego Salwatora i kaplica pw. św. św. Małgorzaty i Judyty w Krakowie
KOŚCIÓŁ PW. NAJŚWIĘTSZEGO SALWATORA I KAPLICA PW. ŚW. ŚW. MAŁGORZATY I JUDYTY W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2008) CC BY SA 3.0

W zachodniej części Krakowa, pomiędzy Starym Miastem a Bielanami, rozciąga się dzielnica Zwierzyniec. Tereny te, leżące na lewym brzegu Wisły, przez ponad siedem stuleci należały do zakonu norbertanek.

Ogrody Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Krakowie
OGRODY ZGROMADZENIA KSIĘŻY MISJONARZY W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2007) CC BY SA 3.0

Zgromadzenie Księży Misjonarzy założył św. Wincenty à Paulo w 1625 r. w Paryżu, w celu prowadzenia misji parafialnych oraz kształcenia duchowieństwa. W Krakowie Misjonarze pojawili się w 1682 r. za sprawą biskupa Jana Małachowskiego.

Opactwo oo. Benedyktynów w Tyńcu (Kraków)
OPACTWO OO. BENEDYKTYNÓW W TYŃCU, fot. M. Klag (MIK, 2007) CC BY SA 3.0

Na kamiennym, wysokim brzegu Wisły, nieopodal Krakowa zamieszkują już od prawie tysiąca lat benedyktyńscy mnisi. Żyją oni według reguły ułożonej przez św. Benedykta z Nursji, od którego imienia wywodzi się nazwa zakonu.

Zamek w Spytkowicach
ZAMEK W SPYTKOWICACH, fot. M. Klag (MIK, 2005) CC BY SA 3.0

Na pograniczu ziemi krakowskiej i Śląska, po prawej stronie Wisły, znajduje się wieś Spytkowice. Wymieniona w dokumentach w 1228 r., należała od 1315 r. do księstwa oświęcimskiego, a od 1445 r. do księstwa zatorskiego.

Dwór w Dołędze
DWÓR W DOŁĘDZE, fot. M. Klag (MIK, 2005) CC BY SA 3.0

W płaskim krajobrazie, w widłach Wisły i Dunajca, otoczony drzewami stoi skromny dwór o charakterystycznej, tradycyjnej formie siedziby szlacheckiej. Ma drewniane, bielone ściany i wysoki dach kryty gontem.

Kompleks wodociągów na Bielanach w Krakowie
KOMPLEKS WODOCIĄGÓW NA BIELANACH W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2004) CC BY SA 3.0

Zespół budynków i urządzeń technicznych wodociągów miejskich „Bielany” usytuowany jest u podnóża Srebrnej Góry, po wschodniej stronie klasztoru Kamedułów. Zajmuje on niewielką działkę po północnej stronie ulicy Księcia Józefa oraz duży, rozciągający się wzdłuż Wisły teren po stronie południowej.

Zamek w Lipowcu
ZAMEK W LIPOWCU, fot. M. Klag (MIK, 2000) CC BY SA 3.0

Na wysokim, lesistym wzgórzu nad Wisłą, na północ od wsi Babice znajdują się ruiny zamku zwanego Lipowcem. Najstarsze fragmenty wieży datowane są na koniec XIII lub początek XIV w. Istnienie zamku potwierdzają dokumenty z 1303 i 1308 r. dotyczące biskupa krakowskiego Jana Muskaty.

Pałac w Igołomi
PAŁAC W IGOŁOMI, fot. M. Klag (MIK, 2000) CC BY SA 3.0

Igołomia jest położna na lewym brzegu Wisły, na terenie, który obfituje w ślady osadnictwa starożytnego i wczesnośredniowiecznego. Źródła pisane wymieniają wieś w 1229 r., kiedy to dzieliła się na tzw. Igołomię Mniejszą, należącą do kolegiaty św. Floriana i Igołomię Większą, będącą uposażeniem klasztoru tynieckiego.

Muzeum Drogownictwa w Szczucinie

Szczucin istniał jako wieś rycerska już na początku XIV w. Między XIV a XVI w. należał on do Pacanowskich herbu Jelita, później do Stradomskich (XVI-XVIII w.), a w XIX w. do Hussarzewskich i Lubomirskich.

Fort św. Benedykt (nr 31) w Krakowie
FORT ŚW. BENEDYKT (NR 31) W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 1999) CC BY SA 3.0

Z racji swego położenia i znaczenia Kraków był umacniany fortyfikacjami już od wczesnego średniowiecza. Kiedy w 1848 r. miasto włączono w granice cesarstwa austro-węgierskiego, znalazło się ono blisko granicy zaboru rosyjskiego i pruskiego.

Dawne opactwo Norbertańskie w Hebdowie
DAWNE OPACTWO NORBERTAŃSKIE W HEBDOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2007) CC BY SA 3.0

Od ponad ośmiu wieków w zakolu Wisły nieopodal Nowego Brzeska, wznosi się opactwo Norbertanów. Zakonników sprowadzili z czeskiej miejscowości Strahov, za zgodą księcia Bolesława Kędzierzawego, dwaj rycerze: Szczeżysław i Wrocisław.

MAŁOPOLSKI INSTYTUT KULTURY W KRAKOWIE, ul. 28 lipca 1943 17c, 30-233 Kraków, tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75, NIP: 675 000 44 88 | Projekt i wykonanie | Polityka prywatności